Oświetlenie ogrodu

Już na etapie projektowania powinniśmy pamiętać, że oświetlenie ogrodu jest bardzo ważną kwestią.. Światło, tuż po zmroku daje nam poczucie bezpieczeństwa, zapewnia komfortowy wypoczynek, wpływa na estetykę ogrodu i nasze samopoczucie. Dlatego, tak ważne jest odpowiednie rozmieszczenie, poprowadzenie instalacji i dobór odpowiednich opraw oświetleniowych. Chętnie doradzą wam w tym architekci krajobrazu, którzy indywidualnie i profesjonalnie podejdą do zlecenia. Jednak samo wykonanie, bezpiecznej instalacji zewnętrznej powinniśmy powierzyć uprawnionemu elektrykowi.

Dekoracja światłem

Stosując oświetlenie w ogrodzie warto poza czysto funkcjonalnym przeznaczeniem zastanowić się nad możliwościami dekoracyjnymi, zarówno opraw jak strumienia świetlnego jaki emitują oprawy. W ogrodzie można zastosować szereg technik oświetleniowych i w zależności od potrzeb sterować odbiorem wizualnym obserwatora.

Oświetlenie od dołu – to najczęściej stosowana technika, dzięki której można osiągnąć dramatyczny efekt, który przyciąga uwagę patrzących, uwydatnia fakturę kory bądź muru. Podświetlenie pod kątem pozwala na oświetlenie większej powierzchni. Taki efekt można uzyskać stosując, np. reflektory ruchome.

Oświetlenie od góry – skierowane na dół z budynku, bądź drzewa, pozwala na uzyskanie jasno oświetlonej przestrzeni. Poza walorami dekoracyjnymi jest najczęściej używane w ochronie mienia i najbardziej funkcjonalne, jako źródło światła; Kinkiety naścienne doskonale sprawdzają się w tej technice.

Oświetlenie z dwóch stron – takie światło nie tylko rozjaśni przedmiot, ale wyeliminuje ostre cienie, a w wypadku obiektu o ażurowej konstrukcji, pokaże jej przestrzenną strukturę i mnogość detali.

Oświetlenie przednie – można je osiągnąć przez skierowanie skoncentrowanej wiązki światła na obiekt, np. roślinę lub rzeźbę, za którą znajduje się ściana budynku lub murowane ogrodzenie. Dzięki temu, obiekt będzie jasno oświetlony od strony padania światła, a na ścianie za nim pojawi się cień. W zależności od kąta padania wiązki świetlnej cienie będą dłuższe lub krótsze, tworząc bardziej lub mniej dramatyczny efekt wizualny.

Oświetlenie tylne – uzyskamy, kiedy przednia część oświetlanego przedmiotu tonie w cieniu, a światło padające od tyłu tworzy wokół niego swoistą, świetlną aureolę uwidoczniając jedynie jego ciemny zarys.

Dzisiaj projektanci traktują ogrodową grę światłem jako sztukę i wykorzystują również barwę do tworzenia atrakcyjnych iluminacji. Ogród możemy podświetlać kolorowym światłem: zimnym (niebieskawym), jak i ciepłym (żółtawym). Sam wybór jest kwestią gustu, ale powinniśmy wziąć pod uwagę także barwę oświetlanego obiektu. Elementy z jasnych materiałów i roślinność o srebrzystych liściach zdecydowanie lepiej wyglądają w zimnym  świetle. Natomiast cegielne mury, ściany oraz kolorowe kompozycje roślinne w ciepłym. Samą zieleń lepiej oświetlać światłem zbliżonym do naturalnego.

Rodzaje lamp stosowanych w ogrodach

• stojące;
• wiszące;
• naścienne kinkiety i reflektory;
• oprawy najazdowe;
• oprawy i reflektory do gruntowe;
• oprawy natynkowe;
• lampy przeznaczone do zbiorników wodnych;
• lampy o specjalnych funkcjach posiadające czujnik ruchu lub zmierzchowe

Lampy zewnętrzne muszą być szczelne, odporne na urazy mechaniczne, wilgoć, zmiany temperatury, korozje oraz wiatr. Powinny być precyzyjnie wykonane z solidnych materiałów, a przy tym energooszczędne i odpowiednio dopasowane do pełnionych funkcji.

Co i czym oświetlamy elementy ogrodu

• Wejście do domu, na posesję – światło powinno padać na klamkę i zamek, a także dobrze oświetlać podest wejściowy. Można tutaj zamontować reflektory o dużej mocy lub lampkę naścienną usytuowaną na wysokości min. 1,7m nad ziemią.
• Altana, taras – taras zadaszony można oświetlić lampą zawieszoną nad stołem; niezadaszony – słupkami ogrodowymi zamontowanymi w posadzce tarasu, trawniku albo rabatach. Ciekawy efekt można uzyskać ukrywając niewielkie oprawy żarówek halogenowych lub oprawy z zastosowanymi diodami LED pod schodami, poręczami lub ławkami. W miejscu przeznaczonym do spożywania posiłków promień światła powinien być
• Schody – Najlepiej oświetlać niskimi lampami na słupkach lub o małej mocy osadzonymi na balustradach, bądź podstopnicach.
• Rzeźby ogrodowe – mogą nimi być same lampy, rośliny lub tradycyjne rzeźby wykonane z kamienia drewna lub innych materiałów. Do wyeksponowania ich walorów najczęściej stosuje się reflektory podświetlane od dołu.
• Podjazdy i ścieżki – tutaj najczęściej wykorzystujemy lampki na niskich słupkach lub płaskie reflektory do wbudowania w nawierzchnię.
• Elewacje budynku – najciekawszy efekt uzyskujemy przez zamontowanie opraw punktowych w okapie dachu, bądź reflektory skierowane na elewacje.
• Zbiorniki wodne – linię brzegową podkreślamy szeregiem niskich lamp, a taflę wody – pływającymi i podwodnymi. Tutaj zaleca się oprawy nisko napięciowe – 12 – 24 V. Duże oczka i stawy lepiej podświetlać z zewnątrz.
• Niska roślinność – w celu oświetlenia rabat i krzewów można użyć przenośnych opraw reflektorowych na szpikulcach. Sprawdzają się również nie wysokie oprawy stojące na trawniku w pobliżu zieleni. Ważne jest, aby światło lamp było skierowane w dół lub na bok, aby nie oślepiały osób przechodzących obok podświetlanego obiektu.
• Wysoka roślinność – drzewa dobrze prezentują się podświetlone od dołu oprawą gruntową lub reflektorem zamontowanym w gruncie. Ciekawy efekt można uzyskać montując lampy na gałęziach drzew.
• Trawnik – Tu używa się często latarni (o wys. powyżej 2m) lub lamp montowanych na gruncie, po których bezpiecznie można jeździć kosiarką.
• Ogrodzenie i furtka – światło powinno padać na: dzwonek, klamkę i zamek. Lampy mogą być zamontowane w słupkach furtki, bądź w postaci halogenu lub reflektora w daszku nad furtką. Moc oświetlenie powinna być tak dobrana, aby osoby znajdujące się przy furtce były dobrze widoczne z budynku mieszkalnego.